Vandaag ga ik jullie iets meer vertellen over contaminaties. Een moeilijk woord voor een simpele stijlfout. Een contaminatie is een verkeerde samenstelling van twee woorden die min of meer dezelfde betekenis hebben. Hierdoor ontstaat een nieuw (niet-bestaand) woord. Denk bijvoorbeeld aan iets kost duur in plaats van iets is duur of kost veel.
Overnieuw kan wel
Het is grappig dat sommige stijlfouten uiteindelijk wel worden aangemerkt als goede spelling. Een mooi voorbeeld daarvan is het woord overnieuw. Sinds 2005 ‘mag’ je overnieuw gebruiken volgens de officiële spelling. Eigenlijk is het een contaminatie (wat een vreselijk woord) van over en opnieuw. Ook uitprinten (een combinatie van printen en uitdraaien) is tegenwoordig goed, net als uittesten en inscannen.
Veelvoorkomende contaminaties
Helaas is er geen ezelsbruggetje om te onthouden of je twee woorden kunt samenvoegen. Google is your best friend, gewoon even controleren als je twijfelt.
Deze contaminaties komen vaak voor, trap er niet meer in!
‘Ik besef me dat..’: een samenvoeging van beseffen en zich realiseren. Je kunt beseffen alleen los gebruiken (zie ook mijn eerdere uitleg over ergeren en irriteren).
‘Aan de rem trekken’: dit zie ik steeds vaker voorbijkomen, maar het klopt niet. Je kunt aan de bel trekken en op de rem trappen.
‘Onderdeel uitmaken van’: klinkt logisch hè? Toch is het een contaminatie. Je bent ergens onderdeel van of maakt deel uit van. Onderdeel uitmaken van is dubbelop.
‘Mond-op-mondreclame’: iemand kan mond-op-mondbeademing krijgen of je maakt mond-tot-mondreclame.