De laatste tijd zie ik regelmatig dat ‘beseffen’ verkeerd wordt gebruikt. “Ik besef me dat….” of “Wij beseffen ons dat” kun je zo niet gebruiken. Net als bij de woorden ergeren en irriteren, waarover ik deze blog schreef, kun je ‘beseffen’ en ‘zich realiseren’ niet zomaar door elkaar vervangen.
Realiseren gebruik je als werkwoord in combinatie met zich, me of je
Realiseren betekent ‘verwezenlijken’. Er is een verschil tussen realiseren en zich realiseren. ‘Zich realiseren’ betekent beseffen, zich ervan bewust zijn. Deze vorm combineer je met een vorm van zich, me of je. Dat doe je niet wanneer je beseffen gebruikt.
Zo gebruik je (zich) realiseren
- Ik realiseer me dat het al laat is.
- Hij realiseert zich dat de sportschool vandaag is gesloten.
- Jan realiseert zich dat hij vandaag moet stofzuigen.
Beseffen kan niet gebruikt worden met een vorm van zich
Beseffen gebruik je zonder een vorm van zich. Omdat de woorden beseffen en realiseren (ongeveer) dezelfde betekenis hebben, gaat dit vaak mis. Hoe je beseffen dan wel gebruikt?
Dat doe je zo:
- Je beseft toch wel dat dit zo niet langer kan? (en dus niet: je beseft JE)
- De bakker besefte nauwelijks dat hij bijna zonder meel zat (en dus niet: de bakker besefte ZICH)
- Zij hebben nooit beseft hoeveel geluk ze hebben gehad (en dus niet: zij hebben ZICH)
Ga niet meer de mist in
Dit is best verwarrend, zeker als woorden ongeveer dezelfde betekenis hebben. Een ezelsbruggetje heb ik helaas niet voor je. Ik realiseer me dat het lastig te onthouden is. Besef even hoe handig deze uitleg dan voor je kan zijn.