Drink je ook rosé? Vraag jij je weleens af waarom hier eigenlijk een accent op de e staat? Deze week vertel ik je meer over accenten die we vooral bij Franse leenwoorden gebruiken of om ergens de klemtoon op te leggen: de accent grave, accent aigu en accent circonflexe (dakje). Moeilijke woorden voor streepjes en een dakje. Gelukkig zijn er manieren om te onthouden wanneer je welk accent gebruikt. Een korte uitleg!
- accent aigu: streepje van rechts naar links zoals café
- accent grave: streepje van links naar rechts zoals scène
- accent circonflexe (dakje): crêpe
Accent aigu of accent grave: è of é?
Als ezelsbruggetje om te onthouden welk streepje je gebruikt, kun je je een klok voorstellen en dan vooral de plek van de 11 en 1. De wijzer van de 11 wijst van links naar rechts en de e spreek je uit zoals in elf. De wijzer van de 1 wijst van rechts naar links en spreek je uit zoals in één. Het ligt dus aan de uitspraak van een woord welk kant je het streepje op laat wijzen.
Accent circonflexe: het dakje
De accent circonflexe, het dakje, wordt nog maar zelden gebruikt. Eigenlijk vooral bij woorden die we uit het Frans hebben geleend en in een paar gevallen bij Friese woorden. In het Nederlands laten we het dakje staan zodat we weten hoe het uitgesproken wordt. Denk aan enquête, gêne en crème fraîche. In het Fries vind je het dakje bijvoorbeeld bij skûtjesilen.
Klemtoonteken
Soms wil je een woord of lettergreep benadrukken. Zodat de lezer begrijpt wat je bedoelt. Daarvoor kun je een klemtoonteken gebruiken: de accent aigu. Een paar voorbeelden:
- Hardlopen is leuk én goed voor je conditie
- Dé specialist in webteksten
- We doen dat vóór we in de auto stappen